EÐLI3GS05 - Snúningur og geislun

Einingafjöldi: 5
Þrep: 3
Forkröfur: EÐLI2GR05
Í áfanganum eru nemendur látnir vinna með hugtök og þekkingu úr neðangreindum þáttum eðlisfræðinnar. Samtímis því eru nemendur þjálfaðir í þeim vinnubrögðum sem notuð eru við bóklegt og verklegt nám í þessum þáttum. Nemendur vinna bæði sjálfstætt og í hópum og lögð er áhersla á sjálfstæði og ábyrgð nemandans á eigin námsframvindu. Stefnt er að því að fara með hópinn í heimsókn í háskóla og/eða stofnun þar sem notast er við raungreinaþekkingu. Efnisþættir sem teknir verða fyrir í áfanganum eru: varðveislaskriðþunga, fjaðrandi og ófjaðrandi árekstrar, snúningskraftur og snúningsorka, Gauge þrýstingur, lögmál Pascal, jafna Bernoulli´s, alpha-, beta- og gamma- sundrun, sundrunastuðull, helmingunartími, frumefnabreyting, kjarnaklofnun, geislanotkun og mæling, kjarnorkuslys og nútíma notkun af geislun. Síðasti efnisþátturinn, kjarnorka og notkun geislun, er útfærður þannig að nemendur vinna í litlum hópum að því að kynna sér afmarkað eðlisfræðiefni og útbúa fyrirlestra um það sem þeir flytja fyrir bekkjarfélaga sína.

Þekkingarviðmið

Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:

  • helstu hugtökum sem notuð eru til að lýsa skriðþunga, þéttleika, eðlisþyngd, snúningshreyfingu, helmingunartími og - þykkt, kjarnaklofnun og kjarnasamruni og fyrirbærum tengdum þeim efnisþáttum
  • helstu lögmálum sem tengjast ofangreindum efnisþáttum svo sem lögmálinu um varðveislu orkunnar, 2. lögmáli Newtons fyrir snúningshreyfingu, lögmálinu um varðveislu hverfiþunga, lögmál Pascals, lögmál Archimedes og flothæfni

Leikniviðmið

Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:

  • vinna með tölur og vigra í eðlisfræði og í vísindalegum vinnubrögðum
  • beita lögmálum og jöfnum við að leysa verkefni af ýmsu tagi
  • leiða út með rökrænum hætti jöfnu fyrir sambandi stærða út frá gefnum forsendum
  • vinna með hin ýmsu mælitæki við að framkvæma verklegar æfingar og vinna úr mæliniðurstöðum þeirra, m.a. með tölvuforritum eins og Word og Excel
  • setja fram eðlisfræðilegt umfjöllunarefni á skýran og markvissan hátt í ræðu og riti

Hæfniviðmið

Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

  • sýna sjálfstæði í vinnubrögðum og bera ábyrgð á eigin námsframvindu
  • nota námsefni og gögn á markvissan hátt
  • yfirfæra þekkingu úr öðrum greinum til að auðvelda námið
  • meta hvort niðurstöður útreikninga og mælinga séu raunhæfar
  • tengja eðlisfræðina við daglegt líf og umhverfi og gera sér grein fyrir notagildi hennar
Nánari upplýsingar á námskrá.is