Einingafjöldi: 5
Þrep: 2
Forkröfur: Engar
Í áfanganum verður lögfræði sem fræðigrein kynnt og fjallað um aðferðafræði og
mikilvæg grundvallarhugtök lögfræðinnar. Gerð verður grein fyrir helstu réttarsviðum
lögfræðinnar, þar sem einkum verður fjallað um sifja- og erfðarétt, refsirétt,
skaðabótarétt, eignarrétt, kröfurétt, Evrópurétt og stjórnskipunar- og stjórnsýslurétt
auk þess sem grunnreglum íslensks réttarfars verða gerð góð skil, bæði reglum
einkamálaréttarfars og opinbers réttarfars. Farið er yfir lögfræðilega túlkun og
skýringar á lögum og reglugerðum auk fordæmisgildis dóma með það að markmiði
að nemandinn öðlist færni í því að greina réttarstöðu aðila í margvíslegum aðstæðum
ólíkra réttarsviða. Áfanginn er símatsáfangi og mun námsmatið byggjast á
verkefnavinnu nemenda og áfangaprófum. Kennsluhættir verða í formi fyrirlestra,
verkefnavinnu, úrlausna raunhæfra verkefna og túlkunar á dómum auk þess sem gert
er ráð fyrir vettvangsferðum nemenda til Alþingis og héraðsdóms Reykjavíkur.
Markmið áfangans er að veita nemendum góða innsýn í aðferðafræði lögfræðinnar
og er ætlað að hafa hagnýtt gildi til að veita nemendanum þá grundvallarfærni og
þekkingu sem þörf er á til þess að geta túlkað og metið lög. Áfanginn er
undirbúningur fyrir framhaldsnám í lögfræði.
Þekkingarviðmið
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
- helstu hugtökum lögfræðinnar á þeim réttarsviðum sem til umfjöllunar eru
- þeim ólíku réttarheimildum og lögskýringargögnum sem stuðst er við í íslenskum rétti
- hlutverki og framkvæmd löggjafans við lagasetningu
- hlutverki dómstóla við túlkun réttarheimilda
- helstu kenningum við lögskýringar og túlkun laga
- þeim lögum og réttarreglum sem gilda á þeim réttarsviðum sem til umfjöllunar eru
Leikniviðmið
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
- greina lögfræðileg álitaefni á þeim réttarsviðum sem til umfjöllunar eru
- lesa lögfræðilegan texta og túlka merkingu hans
- leita og afla sér upplýsinga í lagasafni Alþingis og reglugerðarsafni Stjórnarráðsins
- leita og afla sér upplýsinga í þeim lögskýringargögnum sem aðgengileg eru á internetinu
- leita og afla sér upplýsinga í dómasafni héraðsdóma og Hæstaréttar
- beita aðferðarfræði lögfræðinnar við að slá réttarreglum föstum
- skrifa lögfræðilegan texta sem styðst við rökstuðning réttarreglna
Hæfniviðmið
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
- túlka og skýra réttarheimildir að því marki að slá réttarreglum föstum
- greina réttarstöðu aðila samkvæmt íslenskum rétti á ólíkum réttarsviðum
- leysa úr lögfræðilegum álitaefnum og komast að lögfræðilegri niðurstöðu
- semja og túlka samninga og önnur lögfræðileg skjöl á ólíkum réttarsviðum
- taka virkan þátt í gagnrýnni umræðu um lög og lagasetningu í íslenskum rétti.
Nánari upplýsingar á námskrá.is